Leiderschap in de Digitale Economie

Leiderschap in de Digitale Economie

04-10-2018
Column Harald Pol

Technologische ontwikkelingen hebben de manier waarop consumenten met elkaar en met aanbieders communiceren, radicaal veranderd. De technieken die worden gebruikt voor informatieopslag en ­overdracht, zijn geminiaturiseerd, gepersonaliseerd, gedigitaliseerd en gemobiliseerd. Dit dwingt organisaties na te denken over digitale transformatie. Maar zijn managers hier wel klaar voor? Recent onderzoek van Wipro Digital onder 400 Amerikaanse bedrijven laat zien dat dit nog verre van het geval is. Vermoedelijk is dit in ons land niet veel anders.

De digitale transformatie, waar iedereen de mond vol van heeft, zorgt volgens Wipro Digital voor een leiderschapscrisis in de vergaderkamers van veel grote ondernemingen. Alle investeringen en moeite ten spijt is slechts de helft van de onderzochte organisaties in staat een succesvolle digitale transformatiestrategie uit te voeren. Bij veel bedrijven overheerst de twijfel: één op de vijf senior managers geeft zelfs toe investeringen in digitale transformatie als tijdverspilling te beschouwen.

Digitalisering vraagt om een geheel andere cultuur binnen de organisatie en een geheel andere vorm van leiderschap. Door het ontstaan van persoonlijke netwerken krijgt de samenleving een heel ander gezicht. Ieder individu heeft zijn eigen persoonlijke gedragspatronen en daarmee zijn eigen wensen en voorkeuren. Er bestaan nog steeds allerlei sub-communities in onze samenleving, maar ook deze communities worden gekenmerkt door sterk geïndividualiseerde gedragspatronen. Dit alles maakt dat het aangaan van verbindingen met klanten voor bedrijven een steeds grotere uitdaging wordt omdat er geen collectieve coördinatie meer is.

Een organisatie kan pas echt stappen in de digitalisering zetten als het management een duidelijke visie heeft ontwikkeld, een strategie heeft uitgezet en zelf ook laat zien welke stappen moeten worden gezet. Stel de toekomst centraal. Veel organisaties doen aan ‘retrofitting’: het toevoegen van nieuwe technologieën aan oude systemen. Doorgaans levert dit niet de voordelen op die digitalisering kan opleveren. Waar de markt vooral behoefte aan heeft zijn ‘vlinders’, niet aan ‘snellere rupsen’. Voorbeelden van zulke vlinders zijn er inmiddels voldoende te vinden; startups en jonge bedrijven die in staat zijn hun aanbod af te stemmen op de huidige technologische mogelijkheden én de behoeften in de markt. Bekende voorbeelden zijn Coolblue en Zalando, maar ook bijvoorbeeld Binck en Brand New Day.  Daarentegen kunnen organisaties die een langere historie hebben, eveneens de omslag maken. Zoals PostNL, dat belangrijke stappen heeft gemaakt in de transitie naar een logistiek e-commercebedrijf.

Een blauwdruk voor een succesvolle digitale transformatie is er niet, maar door te werken vanuit een heldere en gedeelde visie op digitalisering en door een duidelijke toekomststrategie op te stellen kan een organisatie zich een hoop leed besparen.

Column is verschenen in CustomerFirst 02 2018

Column Harald Pol